منطقه حفاظت شده کشار
اطالعات در خواستی برای درج در بانک اطالعاتی منطقه حفاظت شده کشار:
.1 نام منطقه: منطقه حفاظت شده کشار
.2 تاریخ تاسیس منطقه از ابتدا تا اکنون: طبق مصوبه 355در تاریخ /14 /9 89 به عنوان منطقه حفاظت شده کشار آگهی
رسمی گردید.
.3 موقعیت عمومی منطقه:
این منطقه واقع درشمال جاده بندرعباس – بندرلنگه ازطریق جاده شمالی می باشد . بندرعباس با فاصله ای درحدود 30
کیلومتر به عنوان بزرگترین کانون زیستی اطراف منطقه به شمار می آید. از سمت راست به رودخانه کل و از سمت چپ به
رودخانه رویدر و از سمت شمال به روستا های کوچکی که اکثراً در کنار چشمه های آب شیرین ایجاد شده اند منتهی شده
است و در سمت جنوب منتهی به جاده آسفالته بندر عباس بندر لنگه و سپس به روستا های گورمز و نرره مری باشرد . در
داخل منطقه و زمین های هموار درون ارتفاعات و در کنار چشمه های آب شیرین فراوان آن چند روستای کوچک و برزر
نیز دیده می شود.
منطقه جنوبی کشارکه بیشتر به صورت دشت هموارمی باشد با ارتفاع 70 مترازسطح دریا دارای کمترین ارتفاع بوده و کوه
گیشو با ارتفاع 1678 متر بلندترین نقطه ارتفاعی منطقه می باشد.
منطقه کشار دارای کوه ها و دره های مهمی می باشد که در ذیل به آنها اشاره شده است :
کوه های مهم عبارتند از: کوه تهرو و کوه کشار در شرق منطقه ، کوه نمک و کوه انگوران در جنوب ، کوه آب شرینو و کروه
گیشو در غرب .
دره های مهم منطقه : دره گود هشو در شرق و دره های اشکن و پرکن در شمال.
.4 وسعت منطقه: 29129 هکتار
.5 ویژ گی و سیمای عمومی منطقه)شامل وضعیت توپوگرافی،چشم انداز، پوشش گیاهی و گونه های شاخص گیاهی، وضعیت
عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدور ها(
وضعیت توپوگرافی:
کوههای منطقه کشار در بخش انتهایی رشته کوههای زاگرس قرار گرفته است . قدیمی ترین رسوبات آن شامل رسوبات
کامبرین ، ژوراسیک ، کرتاسه ، دوران سوم و عهد حاضر می باشد . رسوبات کامبرین اغلب در میان الیه های رسوبی جدید
و یا رسوبات آبرفتی تیره رنگ قارچی شکل دیده می شود که در اطراف خود رسوبات سفید رنگی بجای گذاشته اند .
رسوبات ژوراسیک اغلب شامل توده های ضخیم آهک خاکستری رنگ است . رسوبات کرتاسه در سه قسمت تحتانی ،
میانی و فوقانی دیده می شوند .
رسوبات دوران سوم خودشامل رسوبات ائوسن ، میوسن و پلیوسن است . رسوبات ائوسن از آهک های قهوه ای روشن با
الیه بندی های کم عرض تشکیل شده ولی در برخی مواقع دارای ضخامت و تراکم زیاد است . میوسن نیز دارای ضخامت و
گسترش زیادی است و شامل میوسن تحتانی بنام تشکیالت گچساران ، میوسن میانی موسوم به تشکیالت میشان و میوسن
فوقانی متشکل از ماسه سنگ سست و الیه های سیلیسی و مارنی خاکستری رنگ بنام تشکیالت اغاجاری است . رسوبات
پلیوسن تحتانی تشکیل شده از سیلیت و ماسه سنگ و کنگلومرا بصورت متناوب ، پلیوسن فوقانی متشکل از کنگلومرا
آهکی همراه با عناصر ریز و درشت سیلیسی است .
رسوبات عهد حاضر از تخریب و فرسایش ارتفاعات و ته نشت مواد حاصله به وجود آمده و منابع اصلی ذخیره آبهای
زیرزمینی به شمار می آید .
خاك :
بخش های جلگه ای منطقه شامل قسمت اعظم بخش جنوبی، نوار شرقی و بخش شمالی از خاکهای شور و قلیایی تشکیل
شده و دارای مقادیر زیادی امالح محلول از قبیل کلرور، سولفات وکربنات های کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم است. در
فصول خشک و گرم تجمع الیه ای از امالح روی این خاك ها دیده می شود. خاك های قسمت عمده ای از منطقه کوهستانی
گنو در بخش های مرکزی و جنوب غربی را لیتوسل آهکی متشکل از مارنهای نمکی و گچی تشکیل داده که در آنها قطعات
درشت سنگ های آذرین وجود دارد . مارن های گچی در تمام طول پروفیل خاك دیده می شود. فقدان افق های خاك مبین
جوان بودن خاك می باشد . شیب های شمال شرقی، قسمتی از شمال غربی و نیز دامنه های غربی رشته کوه گنو از خاك
های رسوبی درشت بافت و خاك های کانوویان و ریگوسل تشکیل یافته است .
اقلیم :
از نظر اقلیمی منطقه کشار در اقلیم بیابانی شدید تقسیم بندی می شود . میزان بارندگی سالیانه آن از کمتر از 10 ملیمتر
150 میلیمتر متغیر است . اغلب بارندگی ها در فصل زمستان می باشد و معموال بیشتر از مجموع بارندگی دو فصل پاییز و
بهار است . دمای سالیانه منطقه بطور متوسط /8 26 درجه سانتی گراد است . دی ماه ، سردترین ماه سال و تیر ماه ،
گرمترین ماه می باشد . بطور کلی منطقه کشار دارای فصل خشکی طوالنی همانند دیگر نقاط استان است . به علت فقدان
ایستگاه هواشناسی در ارتفاعات امار و اطالعات اقلیمی دقیق موجود نمی باشد .
منابع آبی :
در منطقه کشار و اطراف آن چند رودخانه مهم وجود دارد که به همراه چشمه های موجود در کل منطقه منابع طبیعی آب
می باشند . از رودخانه های مهم منطقه می توان به رودخانه شیردون در شمال ، رودخانه تنخواه ، رودخانه تهلو و رودخانه
آبگرم سیاه کش که همگی در ضلع حنوبی واقع شده اند ، اشاره نمود . از بین رودخانه های موجود تنها رودخانه تنخواه در
کل سال دارای آب می باشد که به واسطه مجاورت با کوه نمکی ، شور و دارای گوگرد است . در سرچشمه آن چمشه آبگرم
وجود دارد . رودخانه شیردون که در بخش شمالی منطقه وجود دارد دارای دو سرشاخه می باشد که از ارتفاعات روستاهای
چوری و پی پر سرچشمه گرفته و بعد از تالقی به رودخانه کل می رسد .
نام برخی از چشمه های منطقه عبارت است از : حوص سوزی – پاروك محمد ابراهیم – پاروغ – گوجی
وضعیت طبیعی منطقه :
کوه کشار طاقدیس بزرگی است که درادامه چین خوردگی های زاگرس قرارداشته و بین این منطقه وکوه گنو رودخانه کل
حایل شده است . درضلع جنوبی دارای دشتهای هموار ودر قسمتهای غربی بیشتر تپه ماهوری می باشد ولی درمجموع این
منطقه تغییرات کمربندهای ارتفاعی دشت تا کوهستان رادربرمی گیرد ولی سیمای اغلب آن کوهستانی است. میزان
بارندگی سالیانه دراین منطقه کم و اغلب به کمتراز 120 میلی متر درسال می رسد . اما با این وجود به دلیل شرایط خاص
ژئولوژیک منطقه چشمه های آب شیرین فراوانی در آن وجود دارند.
پوشش گیاهی :
پوشش گیاهی منطقه کشار بسیار متنوع می باشد و مجموعه ای ازعناصر نوبوسندی ، ایرانی ، تورانی رادرخودجای داده
است. پوشش گیاهی آن از دشت تا کوهستان، درکمربندهای ارتفاعی تغییر می کند. دشتها تا ارتفاعات میانی آن گونه های
نوبوسندی نظیر انواع آکاسیا sp Acacia، پرخ larica Euphorbia ، گیشدر aphylla Periploca، استبرق Calitropis
Ziziphus spina کنار ،Zhumeria majdae مهرخوش ، Acacia oerpota تج ،Zygophyllym. sp قیچ ،procera
chirsti، کهور sp. Prosopis، ژیمنوکارپوس وگز sp.Tamarix را در خود جای داده اند . دوگونه کنار و تج از گونه های
غالب این ناحیه می باشند. ارتفاعات میانی تا قلل کوه ها جایگاه عناصر ایران – تورانی نظیر کیکم monspessulanum
Ebenus گاوی گون ،Zygophyllum.sp قیچ ،Amygdalus scopariaکوهی بادام ، Pistacia atlantica بنه ، Acer
stellatus، درمنه sp. Artemisia ، آویشن sp. Zataria و..... می باشد که ازتنوع وتراکم بسیار باالیی برخورداراست .
حیات وحش :
این منطقره به دلیل تنوع اقلیمی و زیستگاهی از نظر حفظ گونه های جانوری بسیار قابل توجه بوده و گونه های دشت زی تا
گونه های کوه زی را در برمی گیرد. جبیر dorcas Gazella، قوچ ومیش orientalis Ovis، کل وبز aegagrus Capra ،
canis شغال ،Hyaena hyaenaکفتار ،Felis silvestris وحشی گربه ،Panthera pardus saxicolor ایرانی پلنگ
مهمترین از Sus scoroa وگراز Lepus capensis خرگوش ، Hystrix indicaتشی ، Vulpes v.معمولی روباه ،aureus
پستانداران منطقه می باشد. منطقه کشار یکی از مهمترین زیستگاه های کل و بز و قوچ ومیش در استان است .
از بین پرندگان تیهو Griseogularis Ammoperdix و کبک chukar Alectoris، پرندگان شکاری و الشخورها از جمله
دال monachus Aegypius، دلیجه tinnunculus Falco ، سارگپه ها) Buzzard )و سسک ها)Warbler) ،
زنبورخورها)eater-Bee )، سنگ چشم ها ) Shrike )، دارکوب ها )Woodpecker)، چک چک ها )Wheatear ) وغیره
...... نیز نام برد. ازخزندگان می توان به مارجعفری carinatus Echis ، وانواع مارمولک ) Lizard) اشاره کرد .
از سخت پوستان strouhali Potamon در چشمه دریخواه نمونه برداری و مشاهده گردید.
.6 جاذبه های اکوتوریستی:
منطقه کشار به دلیل برخورداری از تنوع زیست گاهی، زیستی و حضور شمار زیادی از گونه هرای برومی و انردمیک کرامالً
ارزش حفاظتی داشته به عالوه به خاطر موقعیت ویژه و گذر گاهی خود از لحاظ تحقیقاتی دارای ارزش فراوانی اسرت ایرن
منطقه به عنوان یکی از مناطق پشتوانه جهت منطقه حفاظت شده گنو محسوب شده و به دلیل نزدیکی بره شرهر، منرابع
طبیعی کافی، چشم انداز های زیبا، وجود چشمه سار های فراوان و پوشش گیاهی مطلوب می تواند به عنوان یک تفرجگراه
مطلوب مورد استفاده قرار گیرد واز بار سنگین طبیعت گردی در منطقه حفاظت شده گنو بکاهد.
.7 وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی:
شهر بندرعباس و شهر خمیر به عنوان دو مرکز جمعیتی بزر در دو سوی شرق و غرب منطقه قرار دارند . فاصله نزدیک
این دو کانون بزر جمعیتی به منطقه ، تاثیرات سوئی را ایجاد نموده است که مهمترین آنهرا تخریرب زیسرتگاه و شرکار
وحوش منطقه می باشد .
در پیرامون منطقه خصوصا در سمت شمالی و جنوبی آن روستاهای متعددی وجرود دارد کره روسرتاهای ضرلع شرمالی
عبارتند از : دونو - آب مصلی – پرگان – گیشو – تنگ شکن – پی پر – چوری – مارو – تورکان – دریخواه – تهلو
روستاهای ضلع جنوبی : شهرك جدید علوی - کشار باال – کشار دوستانی – کشار سرگپ- کشار پایین - انگوران – نیمره
کار – الور بال- نره
تعداد جمعیت روستاهای پیرامون منطقه حفاظت شده کشار – آمار سال 85
نام روستا خانوار جمعیت نام روستا خانوار جمعیت
آب مصلی 10 39 پرگان 61 227
گیشو 56 211 پی پر 8 45
چوری 9 53 مارو 61 269
تنگ اشکن 10 43 دریخواه 30 108
تهلو 201 843 کشار باال 461 2032
کشار دوستانی 80 338 کشار سرگپ 105 417
انگوران 44 200 نیمه کار 313 1557
نره 78 373 شهرك علوی 41 189
.8 تعارضات مهم منطقه:
- شکار بی رویه به دلیل نزدیکی به شهرهای بندر عباس و خمیر ، بخش ها و روستا های اطراف.
- وجود معادن فعال سنگ آهن در جنوب منطقه و شن وماسه در جنوب غربی.
- استفاده از چشمه ها توسط ساکنان منطقه که اکثراً دامدار و کشاورز هستند، که این امر مانع از شرب آب توسط
حیات وحش منطقه می گردد .
- چرا ی بیش از حددام در مراتع .
- تخریب زیستگاه به واسطه عملیات معدنکاری.
.9 تجهیزات و امکانات:
تجهیزات و امکاناتی در منطقه موجود نمی باشد و این منطقه توسط اداراه کل و سر محیط بانی گنو و بندر خمیر تحت
حفاظت قرار دارد.
.10 سایر مالحظات:
با توجه به اینکه این منطقه به تازگی تحت حفاظت قرار گرفته است، نیاز به تجهیز و تامین نیرو وامکانات دارد.
- بازدید: 14